Nieuwsberichten

Velen onder ons werden gisterenochtend, sneller dan anders, klaarwakker. Donald J. Trump werd verkozen tot 45^ste President van de USA. Een feit. Een ontnuchterende realiteit.

Weinig onder ons waren echt aanhanger van Hilary Clinton, dan wel van Trump. Het waren beiden geen Obama’s. Helaas. De strijd om het Witte Huis verliep op een voor ons ongeziene manier. De twee hoofdpersonages leken slecht gecast.

Hillary met haar tonnen ervaring bleek te koud, emotieloos en te berekend. Het negatieve stigma rond haar persoon bleef haar tot het bittere einde parten spelen. Trump daarentegen was vulgair, racistisch, seksistisch en vaak vernederend tegenover derden. Je kan je afvragen of ze aan de overkant van de grote plas echt geen betere kandidaten voor het hoogste ambt van het land voor handen hadden.

Hell Hole Brussels

Wij Belgen krabden ons al in het haar toen Trump Brussel vergeleek met een “Hell Hole”. Je denkt bij jezelf, kan z’n team hem niet tot voorzichtigheid aanmanen? Z’n kwetsende taalgebruik niet bijsturen?

Dat een campagne doordrenkt door racisme, seksisme en protectionisme een democratische maatschappij kan aanspreken, laat staan overtuigen baart me zorgen. Maar ik weet het zeker: had hij toen zijn toon vroegtijdig aangepast dan had hij het vandaag niet zover geschopt en dat op zich, zegt veel over de wereld waarin wij vandaag leven.

Met zijn slogan ‘Make America Great Again’ speelde Trump in op de emoties van ongelofelijk veel landgenoten. Hij raakte daarmee bij hen een gevoelige snaar. Heel wat van hen wilden duidelijk komaf maken met de verloren gegane glorie van weleer. Het land dat ooit zo trots was op zijn bloeiende auto-industrie en dat ‘the American way of life’ nog steeds hoog in het vaandel draagt.

Glazen plafond

Toen Obama als eerste niet-blanke man in 2008 dichter bij het ambt kwam voelde dat magisch aan. Persoonlijk had ik niet dat zelfde magische effect met Hillary als eerste vrouw. Hillary was misschien wel de juiste vrouw maar het ontbrak haar aan charisma, zoals Michelle Obama dat dan wel weer heeft.

Opvallend ook, ondanks alle vrouwonvriendelijke uitspraken en handelingen van Trump stemden toch heel wat vrouwelijke conservatieve kiezers op Trump.

Clinton was nét niet het type vrouw die andere vrouwen in het Witte Huis zagen, te rijk, te establishment, te zegezeker.

Je kan je afvragen of het zeer conservatieve land überhaupt wel klaar was voor een vrouwelijke president. Een Amerikaan tweette “het glazen plafond in de Verenigde Staten is van beton”.

Of het land klaar is voor een vrouwelijke opperbevelhebber zullen we pas weten in 2020 wanneer Michelle Obama zichzelf, de Queen Bee onder de Amerikaanse vrouwen, zich mogelijks kandidaat stelt. Tot die tijd heeft de democratie z’n werk gedaan.

Lessen trekken voor de toekomst

Gisteren werd een breed gedragen proteststem tegen de regerende politieke klasse uitgebracht. Een ware aanfluiting voor het Obamabeleid. Pijnlijk, want was dit beleid zo onmenselijk? Had Obama echter meer macht gehad in het Amerikaanse Congres dan waren zijn verwezenlijken hoogstwaarschijnlijk nog krachtiger uitgevoerd en realiseerde hij nog zoveel meer. Maar dat geluk had Obama niet, ook hij botste tegen de grenzen van zijn macht.

Trump als president is misschien niet het ergste wat Amerika kan overkomen. De republikeinen bevestigen hun macht in zowel het Huis van Afgevaardigden en in de Senaat en krijgen daardoor vrij spel om het Obamabeleid tegen de wijzers van de klok in terug te draaien. Zo kunnen ze Obama Care, het holebibeleid, de abortuswet, vredesakkoorden, handelsverdragen en zelfs het klimaatakkoord niet uitvoeren, wijzigen of afschaffen.

Veel kunnen we op dit moment niet doen, we hoeven er ons als Europeanen zelfs niet mee te moeien. De Amerikaanse kiezer heeft immers gesproken. Paniek hoeven we nu ook niet te zaaien. Misschien moeten we Trump zelfs het voordeel van de twijfel geven? Trump zal ook wel in de pas moeten lopen. Dat hoorden we al aan de toon van zijn overwinningsspeech. Ook hij zal net als Obama botsen met de grenzen van de macht van het ambt dat hij zal bekleden. Zo zal hij ook niet elke zondag op de koffie kunnen gaan bij zijn Russische ambtsgenoot, Vladimir Putin. Misschien zullen we heel wat beschamende momenten meemaken wanneer de kersverse president  weer eens van zijn tekst afwijkt en zo zijn land het schaamrood op de wangen imagoschade zal bezorgen.

Wat ik heb geleerd uit de stem die Amerika gisteren uitbracht is dat we niet blind mogen zijn voor wat echt leeft bij onze medeburgers. En dat is een sterk signaal. We mogen als politici niet alleen de noden ventileren, geïnspireerd op wat in de krant staat. We moeten de noden vooral van bij de mensen zelf halen. Laat dat de belangrijke les zijn die we hebben geleerd van de Amerikaanse presidentsverkiezingen.